Βρίσκεται στην περιοχή Λευκάδα,κοντά στο χωριό Ξυλοσύρτη, λίγα χιλιόμετρα έξω από τον Άγιο Κήρυκο. Χτίστηκε το 18ο μ.Χ. αιώνα από δύο Κολλυβάδες, πατέρες του Αγίου Όρους: τον ιερομόναχο Νήφων και το Μακάριο Νοταρά. Κατόπιν πειρατικών επιδρομών στο Αιγαίο εκείνη την περίοδο, οι πατέρες κατέφυγαν στην Ικαρία και ανέγειραν τη Μονή αφιερωμένη στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου. Ο Μακάριος Νοταράς, ο οποίος αργότερα ανακηρύχθηκε Άγιος, διέμεινε για μεγάλο χρονικό διάστημα στην μονή και ασκήτευσε σε κελί.
Η Μονή αποτέλεσε κοινόβιο με 25 αδελφούς, σύντομα όμως, λόγω πενίας από την πειρατεία που μάστιζε εκείνη την εποχή, η αδελφότητα αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Ικαρία και τη μονή και να μεταφερθεί στην Σκιάθο, όπου και έχτισε νέα εκκλησία. Η ανακαίνιση της Μονής έγινε αργότερα από τρία πνευματικά παιδιά που γαλούχισε ο Νήφων, τους Αγάθωνα, Σισωή και Απόλλωνα.
Το 1955 μ.Χ. η Μονή μετατράπηκε σε γυναικεία εξ'ολοκλήρου και εγκαταστάθηκαν σ’αυτήν μοναχές. Από αρχιτεκτονικής άποψης, η Μονή είναι τετράγωνη με 20 κελιά, μία τραπεζαρία, δύο ξενώνες και αρκετούς βοηθητικούς χώρους και στο εσωτερικό της έχει ένα ξυλόγλυπτο τέμπλο με σκηνές από την Παλαιά και Καινή Διαθήκη.
Η βιβλιοθήκη της Μονής υπήρξε σημαντική, σήμερα όμως φυλάσσονται ελάχιστα βιβλία, αφού το 1950 μ.Χ. όταν η Μονή ερήμωσε εκ νέου, παραδόθηκαν προς φύλαξη 169 σπουδαία βιβλία στο Γυμνάσιο Αγίου Κηρύκου.
Η Πύλη της Μονής λέγεται, ότι ήταν πάντα ανοιχτή, ακόμα και το βράδυ, για να μπορούν να εισέρχονται οι πιστοί όποτε είχαν ανάγκη.Σήμερα σώζεται το παρεκκλήσι του Αγίου Μακαρίου, με τις ψηφιδωτές εικόνες και τα ερείπια του κελιού που ασκήτευε. Κάτω από το δάπεδο της εκκλησίας βρίσκεται το οστεοφυλάκιο.
Αξίζει ακόμα να επισκεπτεί κανείς, λίγα μέτρα πιο μακριά από την κύρια εκκλησία, σώζονται και τα ερείπια του εξομολογητηρίου των γυναικών, καθώς και δύο υδρόμυλοι, το χειροκίνητο ελαιοτριβείο και ο 'άρσανας', όπου είχαν το καΐκι και τις βάρκες τους οι μοναχοί.
Η Ιερά Μονή Ευαγγελισμού Λευκάδας εορτάζει στις 25 Μαρτίου.
Επικοινωνία
τηλ. (+30) 22750 22549
Πρόσβαση
Η Μονή βρίσκεται κοντά στο χωριό Ξυλοσύρτη, δυτικότερα του Αγίου Κηρύκου. Η πρόσβαση γίνεται μόνο με ιδιωτικό μεταφορικό μέσο.